Wyobraźnia przeciętnego człowieka jest ograniczona – nie w sensie samej skłonności do fantazjowania na jakikolwiek temat, ale w sensie „przyklejenia” w procesie wychowania do pewnych wartości, jak:

  • ogólny światopogląd
  • wyznawana religia i związane z nią wartości życiowe (np. aborcja)
  • poglądy na różne sprawy życiowe i kulturowe (np. konflikt Izrael-Palestyna, Islam, najwybitniejsi muzycy itd.)
  • znajomość elementarnych faktów historycznych
  • poziom empatii i wrażliwości na ludzką krzywdę

A zatem, o ile przeciętny człowiek potrafi sobie wyobrazić coś sprzecznego z wpojonymi w dzieciństwie wartościami, o tyle wyobrażenie to jest najczęściej bardzo płytkie i nie pozwala na budowanie wielopoziomowej wizji, czy na długofalowe myślenie w kategoriach innych niż „własne” wartości.
 

Przewaga osób z Zespołem Aspergera

 
Większość osób z Zespołem Aspergera posiada umiejętność odrzucenia wszystkich „własnych” wartości i zastąpienia ich wartościami arbitralnie dobranymi na potrzeby np. rozmowy filozoficznej, dyskusji w Internecie, lub innej sytuacji, po czym .myślenia wielopoziomowego w wybranych kategoriach, w oparciu o dobrane na chwilę poglądy.

Z tego też powodu osoby z Zespołem Aspergera po odpowiednim treningu bywają np. świetnymi analitykami kryzysowymi, potrafiąc:

  • głęboko wrzuć się w sytuację zamachowca (empatia kognitywna jest tu najczęściej w zupełności wystarczająca)
  • przewidywać jego możliwe kolejne kroki
  • oceniać poziom motywacji (desperacji)
  • argumentować w dyskusji za lub przeciwko przyjętemu punktowi widzenia

 
Dzieje się tak z dwóch powodów:

  • osoby z Zespołem Aspergera nie są „obciążone” empatią emocjonalną, będąc jednocześnie w stanie silnie rozwinąć empatię kognitywną – a więc nie są obciążone odczuwaniem czyichś negatywnych emocji, krzywdy, tragedii życiowej itp., mogąc jednocześnie je dostrzegać i „rozbierać na czynniki pierwsze”
  • braku silnego związku z jakimkolwiek „własnym” systemem wartości (najczęściej takowy posiadają, podobnie jak każdy inny człowiek, jednak u AS-ów system ten ma charakter raczej fasadowy, np. na potrzeby bieżących dyskusji, natomiast jedyne wartości autentycznie „wyznawane” przez AS-a to szczerość i spójność