Zainteresowania te są ucieczką.
Dokładnie rzecz ujmując, są formą ucieczki przed aktywnościami typowymi dla „zwyczajnych” osób w podobnym wieku, w szczególności przed interakcjami z innymi osobami. Najczęściej jest to poparte racjonalizacją, że AS może się rozwijać w danym kierunku – i często jest to prawda, zwłaszcza jeśli jest to kierunek związany z komputerami i Internetem. Niemniej jednak, co najmniej z perspektywy rodzica istotne jest uświadomienie sobie, jaka jest prawdziwa przyczyna, a co jest tylko przyczyną wtórną.
Mechanizm i fazy takich zainteresowań
- począwszy od okresu przedszkolnego lub wczesno-szkolnego AS regularnie zauważa, że interakcje z rówieśnikami wychodzą mu źle lub bardzo źle i chciałby się od nich w jakiś sposób uwolnić
- AS na etapie najczęściej dziecięcym zauważa, że bardzo łatwo pochłania i systematyzuje wiedzę w jakimś temacie (na poniższym filmie widać przykład prawie 9-letniego chłopca lubiącego windy)
- następuje próba poszerzania wiedzy w tym temacie i poświęcania na to jak największej ilości czasu w nadziei, że specjalizacja ta pozwoli uniknąć interakcji społecznych
- po jakimś czasie, wskutek poszerzania wiedzy (lub szybciej wskutek czyjejś „pomocy”) następuje przejście z etapu nieświadomej niekompetencji do etapu świadomej niekompetencji – tj. AS orientuje się, jak szeroka jest dana dziedzina wiedzy i jak nikła jest jego dotychczasowa wiedza na tle całości obszaru – w tym momencie następuje utrata zainteresowania daną dziedziną (w przypadku dzieci w wieku wczesno-szkolnym może ona być powiązana z emocjonalną reakcją typu płacz, potencjalnie ukierunkowaną przeciwko osobie, która „pomogła”)
- po przepracowaniu negatywnych emocji następuje otwartość na nowe kierunki wiedzy, albo wręcz świadome poszukiwanie nowej dziedziny
Zalecenia dla rodziców
Przede wszystkim, nie zakazujcie AS-owi rozwijania wiedzy, ani nie groźcie takim zakazem jako potencjalną karą. Poczucie własnej wartości osób z Zespołem Aspergera oparte jest, w przeciwieństwie do „zwyczajnych” osób, na kompetencjach twardych, a więc próby zakazywania lub grożenia zakazem mogą doprowadzić do jego znaczącego obniżenia (zastanów się, czy chcesz wychować pewnego siebie, świadomego swojej wartości obywatela, czy tylko grzecznego Forresta, który nie będzie Ci sprawiał kłopotów – i zobacz tez ten artykuł).
W przypadku porzucenia dotychczasowej dziedziny, postarajcie się sprowokować jego zainteresowanie czymś, co z jednej strony wydaje się przyszłościowe, z drugiej poziom obszerności i komplikacji danej dziedziny z grubsza odpowiada możliwościom intelektualnym dziecka (dobrym pomysłem będzie wykonanie dziecku testu IQ i kontakt z doradcą zawodowym, który specjalizuje się w dzieciach z zaburzeniami).